Waarom hebben we proefdieren nodig?

In Nederland worden er zo'n 400.000 dierproeven per jaar gedaan. Dieren worden niet alleen gebruikt om medicijnen op uit te testen. Proefdieren gebruiken we ook om giftige stoffen op uit te proberen. Want is het gevaarlijk voor je lichaam als je op een balpen koud? Of als je afwasmiddel in je oog krijgt? Dat testen wij op dieren. En proefdieren worden gebruikt in het onderwijs. Bijvoorbeeld door mensen die dierenarts willen worden. Wat doen jullie hier dan precies met deze muizen? Met deze muizen wordt onderzoek gedaan naar kanker. Een aantal muizen krijgen kankercellen ingespoten. He, geven jullie deze muizen kanker? Ja. Dus jullie maken gezonde dieren eigenlijk ziek. Ja. En vervolgens wordt er gekeken of er middelen zijn die die kanker kunnen afdoden, of doen stoppen. We proberen zoveel mogelijk om dat eindstadium waarin een dier erg ziek wordt, om daarvoor al gestopt te zijn. Maar ik vind het dan toch echt zielig. Dat is ook zielig en dat vindt eigenlijk iedereen die erbij betrokken is van de onderzoekers. Maar die vinden het doel heel belangrijk dat we erin slagen om mensen beter te kunnen maken. Als we geen onderzoek kunnen doen en om medicijnen te ontwikkelen, dan gaan mensen dood. Hier komen we in de behandelkamer. Dit is een kleine operatiekamer, waar de dieren behandeld worden. O kijk, ja. Hier worden kankercellen ingespoten in de muis. Hoe oud worden die muizen precies? Deze muizen worden zo 3 tot 4 maanden oud. Dat is de duur van de proef. Aan het eind van de proef worden de dieren gedood. Want de onderzoeker wil graag kijken wat er in het lichaam gebeurd is. Hoe is het dan om die beestjes dood te moeten maken? Dat is niet leuk. Niemand die hier werkt vind het leuk om die dieren dood te maken. Zelfs mensen die dat al vaak gedaan hebben vinden dat nog steeds een van de vervelendste dingen in het onderzoek om te doen. Er zijn mensen heel erg tegen wat jullie doen. Echt tegen. Proefdieren gebruiken. Hoe is dat voor jullie? Ik begrijp dat heel goed, maar aan het eind moet je ook de afweging maken. Ben je dan tegen alles voor elk doel voor elke ziekte? Of vind je dat er doelen zijn waarvoor het wel gerechtvaardigd is. Als mijn moeder ziek zou worden, zou ik liever het leven van mijn moeder redden dan het leven van een muis die ik niet ken. Wie weet kunnen dierproeven ooit helemaal worden vervangen. Hee, Andries. Hee, hallo. Wij hoorden dat jij de toekomst bent, of datgene wat je doet. Dat geloven wij zelf wel, ja. Waarom is dat? Wij werken hier aan 'organs on chips', dat zijn organen op chips. Dan bedoel je je lever, hart, maag. Precies. Delen uit het menselijk lichaam. Klopt. Op een chip, hoe werkt dat? Wij hebben hier een heel grote met flessen met menselijke cellen. Te gek. Menselijke cellen? Cellen uit het menselijk lichaam, ja. En wat wij hier kweken, dat zijn hartspiercellen. Hee, ze kloppen helemaal. He, wat vet! Ja, het trekt helemaal samen, het zijn hartspiercellen. Die daar dus liggen te kloppen. Hartcellen op zichzelf kloppen dus ook? Ja. Dat klopt, en dat is het bijzondere hier. Haha, 'dat klopt'. Ja. Weet je wat het mooie is aan deze hartspiercellen? Dat we daar ook medicijnonderzoek mee kunnen doen. Die halen we dan uit het bakje, en doen ze op een chip. Die chip vind ik best ingewikkeld. Ik ook. Die wil ik wel zien. Hier heb ik een voorbeeld van zo'n chip. Dit is zo'n chip? Ja. En die cellen die we net zagen, kunnen we in deze chip stoppen. O, wow. Een adertje. Ja, het lijkt een soort bloedvaatje. En we kunnen hier een soort minihartje van maken. En dan sluiten we dit aan op de computer en laten er bloed doorheen stromen. Zo kun je bijvoorbeeld iets van een hartaanval nabootsen op zo'n chip. Dan kun je op de computer zien hoe dit hart reageert? En hoe een mensenhart misschien zou reageren. Klopt. Dat is supergoed nieuws voor de proefdieren. Niet alleen voor hen, ook voor de onderzoekers. Want deze minihartjes zijn gemaakt van mensencellen. Dan kun je beter bekijken hoe een mensenhart zou reageren. Want dieren en mensen zijn uiteindelijk niet helemaal hetzelfde. Nee, klopt. Weg met alle proefdieren! Dat zou je wel zeggen. Zover zijn we jammer genoeg nog niet. We kunnen wel werken met menselijk celmateriaal. Maar de complexiteit van zo'n echt hart kunnen we nog niet nabootsen op zo'n chip. Omdat het heel ingewikkeld is? Ja.