Hoe werkt orgaandonatie?
Lekkere bal, Mats!
Dit is Mats, hij laat me alle hoeken van de baan zien. Ik zou niet zeggen dat jij een paar maanden geleden erg ziek was. Zo ziek zelfs, dat je alleen met een nieuwe lever gered kon worden. Ja, hij deed het opeens niet meer.
Het was klaar. Ja. Je lever is een belangrijk onderdeel van je lichaam.
Een wonderlijke machine, dat lichaam van ons. Alle onderdelen moeten goed samenwerken, zodat je kunt denken, slapen, eten, spelen, tennissen.
Belangrijke onderdelen van je lichaam zijn organen. Het komt wel eens voor dat niet alles werkt zoals het zou moeten. Je hart bijvoorbeeld pompt het bloed niet meer goed rond. Of je nieren halen geen afvalstoffen uit het bloed. Of je lever is zo ziek dat hij niet meer doet wat hij moet doen.
Als je lever echt niet meer werkt, ga je heel snel dood. Dat was bij jou het geval: Jouw lever was erg ziek. Ja, hij stopte ermee. Ik kon alleen overleven als ik een nieuwe kreeg. Toen heb je van iemand anders een lever gekregen? Ja. Een hele goeie. Alleen met een zware operatie waarbij Mats een nieuwe lever kreeg, kon hij worden gered. Ze doen zo'n 45 orgaantransplantaties bij kinderen per jaar. De organen komen van mensen die dood zijn gegaan.
De operatie van Mats vond plaats in het ziekenhuis in Groningen. Het enige ziekenhuis dat dit soort operaties doet.
Als je dood bent, kun je nog iemand helpen. Sommige van je organen kunnen dan gebruikt worden door iemand bij wie die organen niet goed werken. Je kunt zelf laten weten of je wel of geen orgaandonor wilt zijn. Die gegevens worden opgeslagen in het donorregister. Wist je dat je je al vanaf je 12e aan kunt melden?
Marion Siebelink is onderzoeker en zij weet alles van kinderen en orgaandonatie.
Marion, is 12 jaar niet jong om over orgaandonatie na te denken? Nee, kinderen zijn juist heel erg nieuwsgierig. Die willen er graag meer van weten. Het is belangrijk dat kinderen erover praten, thuis of op school. Zodat ze weten wat ze er zelf van vinden. En het is belangrijk dat je weet dat je vanaf je 12e je mag registreren in het donorregister.
Je bent en blijft baas over je eigen lichaam, ook na je dood. Je mag zelf beslissen wat jij wilt dat er gebeurt. Je mag aangeven dat je wel je organen weg wilt geven, maar je mag ook aangeven dat je dat niet wilt.
Een orgaan moet geschikt zijn voor de ontvanger. Een kinderhart is kleiner dan dat van een volwassene. Ook moet het gewicht goed zijn of de bloedgroep. Het is een grote, ingewikkelde puzzel waarbij artsen zeer zorgvuldig te werk moeten gaan.
Het is best ingewikkeld een geschikt orgaan te vinden voor een kind, maar het is bij jou gelukt. Ja.
Net op tijd. Net op tijd?
Ik had nog vier dagen. Vier dagen? Anders ging ik dood. En toen kwam die binnen 24 uur.
Het was een flinke operatie. Ja. Met een flink litteken. Dat ziet er zo uit.
Ze hebben het open gesneden.
Dat is de oude. Ik zie allemaal bultjes, volgens mij. Ja. En het is paars.
Toen kreeg je een nieuwe. Hoe ziet die eruit? Glad en rood. Dus zo moet die zijn. Ja.
Weet je ook van wie die lever is geweest? Nee. Dat vertellen ze niet? Nee.
Een orgaan kan komen uit Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Oostenrijk, Slovenië of Kroatië.
Deze landen hebben afgesproken om organen uit te wisselen zodat de kans op een geschikt orgaan zo groot mogelijk is. Als er een geschikt orgaan is gevonden, wordt die door deze speciale auto met zwaailicht en sirene in zo'n koffertje met een speciale vloeistof en ijs zodat het orgaan goed blijft tot aan de operatie, zo snel mogelijk naar de patiënt gebracht.