Elke vogel bouwt zijn eigen soort nest
Mooi hè? Zo'n nest waar een nieuw leven uit komt. Dieren bouwen een nest om hun jongen te beschermen. Dat is de belangrijkste functie. Het beschermt de jongen tegen roofdieren, hitte, kou en het is een hele veilige plek om te broeden. Lekker onder de brug, hè duif?
Je vindt nesten van vogels op de meest uiteenlopende plaatsen. Van hoge bomen of gebouwen of dit, laag bij het water. Je komt ze echt op de gekste plekken tegen. Op een wasknijper. In de zak van een spijkerbroek aan een waslijn. In helmen of schoenen.
Dit is het nest van een meerkoet. Die bouwen graag nesten op het water in de stad. Je komt ze echt overal tegen. En futen bouwen hun nest graag pal naast die van de meerkoet. En dat komt, je ziet hem al een beetje kijken, omdat het meerkoetmannetje fel op rovers is. En nu is het zo dat futen en meerkoeten niet dezelfde dingen eten, dus ze zijn niet elkaars voedselconcurrent. Daardoor heeft de fuut een bodyguard pal naast zijn nest. Hij is zo fel. Snel weg voor-ie me aanvalt. Elke soort vogel bouwt zijn eigen soort nest. Dat ligt genetisch vast. Zo zal je nooit een zwaluw takjes een boom in zien sjouwen. En een kauw nooit met klei een nest zien metselen.
Er zijn vogels die hun eieren uitbroeden op een kale ondergrond. Zoals de scholekster. De mannetjesspecht hakt met zijn snavel een gat in de boom om indruk te maken op het vrouwtje. En haar te verleiden met een mooi nest. Je hebt slordige bouwers, zoals duiven. Die pleuren een paar takjes bij elkaar en vinden het best. Maar andere vogels maken de meest ingewikkelde bouwsels. Kijk eens naar de wevervogel. Hij maakt een schitterend overdekt broedcentrum voor zijn nakomelingen. Het lijkt wel kunst.
Nesten zijn er in allerlei verschillende soorten en maten. En hier in het depot van Naturalis liggen er zo'n 5000. En normaal mag je niet naar binnen. Maar ik mag bij hoge uitzondering wat van deze lades opentrekken. Zodat ik je kan laten zien wat een verschil er zit tussen het ene nest en het andere. Moet je kijken, joh. Mooi.
Ja, kijk. Het kleinste nest van het kleinste vogeltje op deze aarde. De kolibrie. En dan te bedenken dat er in zo'n nestje plaats is voor meerdere kolibriekuikens. Even mijn hand erbij, dan zie je hoe klein dit nestje is. Kijk, hier staat het nest van de gans. En die is dan net weer een klein stukje groter dan van de kolibrie. O ja, deze nesten wilde ik je laten zien. Dat zijn de nesten van de nestsalangaan. En deze maken ze aan de binnenwanden van grotten. En dat doen ze met hun eigen speeksel. Het klinkt een beetje vies. Maar daar denken ze in sommige Aziatische landen anders over. Daar eten ze deze nesten op. Dat doen ze door er een vogelnestensoep van te maken. Dat vinden ze heerlijk. En daardoor kosten die nesten al gauw 6000 euro per kilo. Wel zielig voor dat vogeltje. Want die is vervolgens een maand bezig om een nieuw nest te maken.