Wat leer je bij aikido?
Het maakt eigenlijk niet zo heel veel uit waar je voor traint. Het gaat om het uitvoeren van bepaalde klemmen en worpen om de ander niet te beschadigen. Toch, Wilco? Zeker, want meestal hebben mensen het beeld bij een krijgskunst dat iemand uitgeschakeld wordt met veel pijn. Ik zal bijvoorbeeld laten zien... Hij wordt uitgeschakeld met veel pijn en waarschijnlijk gaat hij overleven. Dat is niet wat aikido is.
Dat is niet wat aikido is. Ik train aikido om hetzelfde te kunnen doen, zonder dat ik hem beschadig of hem pijn doe. Ja, maar ik denk nu toch van, jij staat... Kun je dan helemaal niks? Nee, ik kan echt niks. Kijk, ik probeer te slaan, maar mijn balans is...
Maar daar zijn we nu nog niet. Nog niet. Dat is een techniekbeoefening, maar het doel ervan uiteindelijk dat er helemaal geen gevecht meer is. En dan kom je in een soort geweldloze weerbaarheid, ja. Ik heb weinig gedaan. Wauw, ja, en dit is dus de essentie van aikido. Ik zal even doorgaan, hij kan niet weg, hij wordt nog steeds gecontroleerd. Ja, dus dan voorkom je eigenlijk dat er überhaupt ooit een gevecht start. Ja, waarom zou je niet gewoon vriendjes worden.
En waarom slaan ze steeds op de grond? Een keer afslaan om de kracht echt weg te gooien en twee keer afslaan, dan is het gewoon te pijnlijk en dan laat je de ander stoppen.
Er zijn verschillende niveaus binnen aikido. Als je begint, dan ben je een talent. Als je dan wat meer ervaring op hebt gedaan, dan wordt je atleet. Nog weer wat niveaus verder, dan ben je een expert. En uiteindelijk, als je meer dan 30 jaar ervaring hebt in aikido, dan ben je meester. Nou Wilco, jij bent meester en je bent ook leraar in aikido. Wat is nou het allereerste wat je leert als je binnenkomt als kind?
Als een kind binnenkomt, het eerste wat je leert is gewoon stil zitten, rechtop. En dat is al een hele uitdaging. Een hele uitdaging. En van daaruit worden de basistechnieken aangeleerd en uiteindelijk, na heel veel jaren die basistechnieken trainen, groot en sterk worden. En daarna? Hoe ga je dan verder? Nou, als je dan groot en sterk bent geworden, kun je dat handhaven onder druk. Kan je jezelf handhaven onder druk. En daarvoor gebruiken we ook soms wapens. Wapens? Maar aikido gaat om vrede, toch? Het gaat om vrede. Maar kan je ook onder druk van wapens de vrede handhaven? Kun je het zelf blijven uitvoeren zonder iemand te beschadigen?
Als je jong bent, kun je lekker veel sporten. Je bent jong, flexibel, fit, je herstelt snel. Maar de meeste sporten, zoals atletiek en turnen, kun je maar tot een bepaalde leeftijd op topniveau volhouden. En bij aikido is dat anders. Jazeker, je kunt zelf het niveau verlengen van topniveau. Want als je jong bent, wil je gewoon groot en sterk zijn. En je lichaam is gewoon flexibel genoeg om klappen op te vangen. Als je een blessure hebt, gaat 'ie de volgende dag over. Maar je geeft je top van je kunnen, dan gaat je lichaam slijten, dus je krijgt last van je rug of je krijgt last van je enkel of wat dan ook. Nou wat wij doen, dat noemen op dat moment, als je begint te slijten, er ontwikkelen zich gaten in het systeem. En gaten zijn dan bijvoorbeeld een been breken? Ja, of een blessure die niet overgaat, daar loopt je energie op weg. En wat we dan doen, dan moet je die gaten leren dichten met aandacht. Dus je gaat jezelf meer verzorgen en dat geeft een ander soort energie. En dat dichten van die gaten, dat noemen we intern werk en dat doen we met ki. Energie. Ki is energie. Nou, om een voorbeeld te geven, als jij je iPhone vast hebt. Ik ben aan het appen. Dan is je houding toch redelijk gebogen. En dan zit hier een gat. Kijk maar, je loopt zo weg. Ja. Maar als je dat even opricht en je gaat dan je iPhone kijken, je kijkt naar beneden vanuit daar, dan ben je weer sterk. Dat zit in alles. En je duwde me nu op hetzelfde niveau? Ik zit niet te faken. Ik duw op dezelfde manier. En om het nog anders te maken, jij bent jong en sterk, toch? Uh, dat zeggen ze. Ja. Nou, maak eens een vuist hier, zo sterk mogelijk. Een vuist. OK, en probeer me tegen te houden. Zo sterk mogelijk. Dan is dit ongeveer je kracht. OK? Oh, ja, die voel ik. Nu gaan we het anders opbouwen, met interne energie. Interne energie. Dus je gaat iets door je knieën zakken. Dit hou je lekker ruim op. Zet de hand hier, hand open en je stuurt je gedachten door die hand heen. Geen vuist. Geen vuist. Raar hè? Open hand. En ik ga steeds meer druk geven. Is dat anders? Nou, ik voel me echt vet sterk ineens. Kijk. Stel je nou voor dat jij een jonge leerling bent en je moet je Citotoets doen en je gaat er bedrukt in staan. Gaat het dan lukken? Nee. Nee. Wat moet je dan doen? Energie, rechtop. Precies. Dat is aikido.