Hoe werkt chemotherapie?
Als de dokters zeker weten dat iemand kanker heeft, beslissen ze samen met de patiënt welke behandeling het beste is. Je kunt medicijnen krijgen, geopereerd worden, of bestraald worden. Vaak wordt er gekozen voor meerdere behandelingen tegelijkertijd. Een van de meest gebruikte behandelingen is chemotherapie. Maar wat is chemo precies?
Chemotherapie zijn medicijnen die sneldelende cellen zoals kankercellen aanpakken. Zodat ze niet meer kunnen delen, niet meer kunnen groeien en zelfs uiteindelijk doodgaan. Maar dat is toch goed, als ze doodgaan? Zeker. Maar ze pakken niet alleen sneldelende kankercellen aan maar ook je gezonde sneldelende cellen. Zoals je haar? Want je wordt vaak kaal met chemotherapie. Je kunt inderdaad haaruitval krijgen. Maar ook je maagcellen, je kunt misselijk worden. Cellen van je bloed kunnen worden aangepakt waardoor je heel moe wordt. Dus dat zijn tijdelijke bijwerkingen? Ja, dat zijn bijwerkingen op korte termijn. Maar er zijn ook effecten op langere termijn. Zoals vruchtbaarheidsproblemen. Dus of je kinderen kunt krijgen? Ja. En dat geldt voor de jongens en voor de meisjes.
Chemotherapie is een verzamelnaam voor allerlei medicijnen die tumorcellen beschadigen en voorkomen dat ze kunnen delen. Dus eigenlijk gewoon dat ze doodgaan? Ja, dat klopt. Dit zijn tumorcellen. Elk klompje bestaat uit meerdere cellen en die blijven maar delen. Dit zijn allemaal slechte cellen? Ja, dat klopt.
Chemo werd bij toeval ontdekt tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1943 werd een vrachtschip met mosterdgas aan boord geraakt door een Duitse bom. Het giftige gas ontsnapte en in de dagen daarna overleden er duizenden mensen. Bij het onderzoeken van de doden kwamen de artsen erachter dat het giftige gas de witte bloedcellen kapot had gemaakt. Bij gezonde mensen is dat dodelijk, maar mensen met leukemie, oftewel bloedkanker, hebben juist te veel verkeerde witte bloedcellen. De Amerikaanse onderzoekers Goodman en Gilman vonden dat interessant. Zij ontwikkelden uit dat mosterdgas het medicijn Mustine wat dus verkeerde witte bloedcellen kapot maakt. Na de uitvinding van Mustine werden er ook nog andere chemomedicijnen ontwikkeld, tegen leukemie maar ook tegen andere soorten kanker.
Van sommige soorten chemo weten we niet eens hoe ze werken. Je kunt het vergelijken met onkruidverdelger waarmee in je tuin het onkruid verdwijnt. Dat beschadigt ook de mooie planten en de beestjes waardoor de tuin ongezonder wordt. Maar waarom gebruiken we chemo dan überhaupt nog? Omdat het werkt als een tierelier, het maakt alle tumorcellen dood. Dit zijn tumorcellen voordat ze behandeld zijn met chemo. Nu doen we er chemo bij, een rood stofje. Je ziet dat de cellen langzamer gaan delen en langzaam sterven. Het lijkt wel alsof ze ontploffen, uit elkaar vallen. Ja, dat klopt. En chemo zit door je hele lijf toch? Ja, en daarom werkt het zo goed. Want eventuele uitzaaiingen die de dokter niet heeft gezien die worden ook aangepakt, daarom is het zo effectief. Wauw.